کد مطلب:27227 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

فلسفه حرام بودن تراشيدن ريش چيست؟

ژ در مورد فلسفه احكام بايد گفت : علت و فلسفه تمام احكام براي ما معين نيست و ما در مورد عمل به احكام، تعبُّدي رفتار مينماييم، البته به اين معني نيست كه از فلسفه احكام سؤال نشود بلكه اشكالي ندارد اگر از فلسفه احكام سؤال شود. همانطور كه سؤال شده و پاسخهايي نيز توسط پيشوايان دين نيز در رابطه با فلسفه احكام داده شده است.

بطور كلي احكام از لحاظ اسرار فلسفه شان به چهار دسته تقسيم مي شوند :

1. احكامي كه از همان آغاز بعثت پيامبر، فلسفه آن بر همه آشكار بود، مانند تحريم دروغ، خيانت، قتل نفس، سرقت و ماننداينها.

2. احكامي كه فلسفه آن بر توده مردم و گاهي بر دانشمندان آن زمان نيز روشن نبوده و توسط پيشوايان دين اشاراتي به اسرار آنها شده است و نمونه آن را مي توانيد در كتاب علل الشرايع شيخ صدوق ببينيد. مانند فلسفه روزه در بعد اخلاقي و اجتماعي و بهداشتي آن، كه در قرآن بطور كلي بصورت لعلكم تتقون آمده و در بيان معصومين اشاراتي به فلسفه آن شده، بطور نمونه امام صادق( در ذكر تأثير اجتماعي روزه فرموده اند ...تا ثروتمندان و مستمندان يكسان زندگي كنند و اينان از حال گرسنگان آگاه شوند و به كمك آنها بشتابند.

3. احكامي كه با گذشت زمان و پيشرفت آگاهي بشر پرده از روي اسرار آنها برداشته شد، مثل اثرات زيانبار جسمي و روحي و اجتماعي مشروبات الكلي و حتي تأثير آن روي ژن و جنين.

4. آخرين دسته از احكام آنهاست كه نه از آغاز روشن و بديهي بوده و نه در لابلاي متون اسلامي به اسرار آن اشاره شده، مانند تعداد ركعات نمازها، يا حدّ نصاب اجناس نه گانه زكات و يا احكامي از اين قبيل. در مورد اين دسته از احكام به همان اندازه براي ما قابل احترام و لازم الاجرا است كه سه دسته پيشين، چه اينكه همه از يك منبع سرچشمه گرفته، و مأموريت آورنده آنها با دلايل قطعي بر ما ثابت شد.

در امور عرفي و اجتماعي نيز مواردي هست كه وقتي علم پيدا كرديم به چيزي بطور اجمال به فلسفه آن توجه نمي كنيم مثل وقتي كه نزد پزشك رفته، پزشك دارو را طبق دستوري معين و ساعت معيني تجويز مي كند ما همين كه علم به تخصص پزشك داريم، به فلسفه نوع داروها و زمان مصرف آن توجه نمي كنيم و بطور تعبُّدي رفتار مي نماييم.



در پايان خوب است به تعدادي از احاديث و رواياتي كه در باب ريش تراشيدن است اشاره نماييم اميدواريم كه مفيد واقع شود.

پيامبر اكرم( مي فرمايند : سبيل هايتان را كوتاه نماييد و ريش هاي خود را بلند نگه داريد و خود را شبيه يهوديان مگردانيد.(1)

و در حديثي ديگر اينگونه بيان مي فرمايند : مجوسيان ريش هاي خود را مي تراشند و سبيل ها را بلند نگه مي دارند. ولي ما مسلمين سبيل ها را كوتاه كرده و محاسن را بلند نگه مي داريم.(2)

امام رضا( نيز در اين باره مي فرمايند : خداوند مردان را به وسيلة محاسن زينت داده و فضيلتي براي مردان است و به وسيلة ريش مردان از زنان شناخته مي شوند.(3)

در پايان بيان اين مسأله نيز مهم است كه بعضي از مراجع تراشيدن قسمتي از ريش را اجازه داده اند و بعضي از مراجع هم نظير مقام معظم رهبري حفظه ا... تعالي تراشيدن حتي يك مقدار كم از آن را حرام مي دانند.

به هر حال آنچه بر من وشما و ساير مردم واجب است اين است كه اگر هم فلسفة احكام را نمي دانيم بايد طبق فتواي مرجع تقليد خود عمل كنيم.































ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع و مآخذ :

1. وسايل الشيعه، ج1،ص423

2. وسايل الشيعه، بهشت جوانان، ص430

سفينة البحار، ج2،ص508، بهشت جوانان، ص403